Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2013

"Εδώ Πολυτεχνείο" 40 χρόνια τα νιάτα στη… γωνία!

Η χρονιά του 1973, που έγινε το Πολυτεχνείο, έσερνε μαζί της, άλλα 6 χρόνια ντροπής, με καταπίεση και αυταρχική διακυβέρνηση. Τα «περιστατικά» που προκάλεσαν την μεγάλη εξέγερση των φοιτητών, δεν ήταν λίγα και σε αυτό συνέτεινε ο «ανατρεπτικός» ρόλος της Τέχνης, με το σινεμά, το θέατρο, τα τραγούδια.
Ας δούμε μία «εικόνα», του τότε «αντιφρονούντος» κλίματος, όπου η χούντα έκανε απεγνωσμένες προσπάθειες να προσφέρει την «εθνική» κουλτούρα της. Όπως π.χ. εκείνη η περιβόητη «Πολεμική αρετή των Ελλήνων» στο Καλλιμάρμαρο. Πήγαν υποχρεωτικά οι μαθητές και με «Παπαδόπουλος!» οι μεν, το… «Αλλατίνη» οι άλλοι και τα συνεχή χειροκροτήματα, δεν άφησαν τον δικτάτορα να πει κουβέντα!
Ο κόσμος του θεάματος-ακροάματος «ενοχλούσε» πολύ, πόσο μάλλον όταν μιλάμε για τα «παιδιά» του «Ελεύθερου Θεάτρου» στο Άλσος Παγκρατίου ή το «Μεγάλο μας Τσίρκο» του Καμπανέλλη, από τον θίασο Καρέζη - Καζάκου ή και κάτι έργα των Μουρσελά, Σκούρτη κ.ά. που είχαν γίνει «βραχνάς» για το καθεστώς.
Η... αντιχουντική
δεκαετία του '60
Και η… ατυχία για την χούντα ήταν ότι θέλησε να διαδραματίσει ρόλο κατά τη «χρυσή» δεκαετία του ’60, όπου σε Ευρώπη και Αμερική βρισκόταν σε άνθιση τεράστιο φιλειρηνικό κίνημα, που έπιανε από τον Μπέρτραντ Ράσελ και τον Ζαν-Πωλ Σαρτρ και έφτανε στον Τζων Λένον και τον Μίκη Θεοδωράκη. Ένα κίνημα με διαδηλώσεις κατά του πολέμου στο Βιετνάμ, με έναν Μάη στο Παρίσι, με μία άνοιξη στην Πράγα, με μία χούντα στην Αθήνα. Ένα κίνημα με μαλλιάδες, τζάκετ, τζην και άφιλτρα στην κωλότσεπη…
Το κίνημα αυτό δεν άφησε αδιάφορη της ελληνική νεολαία. Οι πληροφορίες για το τι γίνεται στο εξωτερικό έφταναν «τσαλακωμένες» και η δισκογραφία αποτελούσε ίσως την κύρια ατραπό ενημέρωσης, γιατί εκτός από την «Τερέζα» είχαμε και το «Give peace a chance»! Το πρώτο για τα παρτάκια και το δεύτερο για διάφορες συναθροίσεις…
Μπουάτ
και γιάφκες
Όμως πιο «δυνατή» ήταν η προσφορά του ελληνικού τραγουδιού, είτε στις μπουάτ της Πλάκας, είτε σε διάφορα κλαμπάκια όπου ακουγόταν Μπομπ Ντύλαν, Τζόαν Μπαέζ, Ζακ Μπρελ…
Η Πλάκα είχε παίξει σημαντικό ρόλο στη… διάπλαση των νέων και γι’ αυτό το καθεστώς την είχε «περί πολύ». Οι μπουάτ ήταν κάτι σαν γιάφκες! Τους έβαζαν «λουκέτο», γινόντουσαν συλλήψεις και οι καλλιτέχνες στα αστυνομικά τμήματα για «αναγνώριση», ή και για εξορία… Ο λόγος, απλός. Κοντά σε Χατζιδάκι, Σπανό, Μαρκόπουλο και Ξαρχάκο, «πέταγαν» και ένα τραγούδι Θεοδωράκη. Αυτό αρκούσε, για να χαρακτηριστείς «επικίνδυνος δια την δημόσιαν ασφάλειαν»…
«Ρόλινγκ Στόουνς»,
«Γούντστοκ» και 
«Φράουλες και αίμα»
Στο γήπεδο της Λ. Αλεξάνδρας δόθηκε η επεισοδιακή συναυλία των «Ρόλινγκ Στόουνς», με άγριο «ξύλο», επειδή το συγκρότημα πετούσε στον κόσμο κόκκινα γαρύφαλλα ενόσω ακουγόταν το «Satisfaction»! Αντέδρασε άμεσα ο αστυνομικός διοικητής και φωνάζει: «Κόκκινα τριαντάφυλλα; Είναι κομμουνιστές! Δεν ακούτε ότι λένε θα μας… σφάξουν;». Και γίνεται χαμός…
Ήταν ένα γρουσούζικο «ποδαρικό» για τη χούντα, καθώς η Τέχνη τής επεφύλασσε αρκετές εκδικητικές… ενέργειες. Οι δύο πιο σημαντικές ήταν ο «χαμός» που έγινε με την ταινία για την ιστορική συναυλία του Γούντστοκ και το φιλμ «Φράουλες και αίμα», που αν και συνέβησαν στα πρώτα χρόνια της δικτατορίας, έμελλε να ακολουθούν την ελληνική νεολαία, μέχρι και σήμερα…
Επεισόδια
και «ξύλο»
Το φιλμ που επηρέασε περισσότερο την ελληνική νεολαία, ήταν το «Woodstock», που προβλήθηκε στο «Παλλάς» τον Νοέμβριο του 1970. Η «ουρά» έφτανε και «έστριβε» την Πανεπιστημίου, ενώ ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις βρίσκοντας εντός και εκτός του κινηματογράφου.
Γεμίζει ασφυκτικά το «Παλλάς» στην πρώτη προβολή της ταινίας και η «ουρά» όλο και μεγαλώνει για τη δεύτερη προβολή. Με το πρόσχημα της παρενόχλησης της κυκλοφορίας, η αστυνομία απαγορεύει την δεύτερη προβολή. Αρχίζουν διαμαρτυρίες, επεισόδια διαμαρτυρίες, όσων δεν μπήκαν και γίνονται επεισόδια. Πέφτει πολύ «ξύλο» και γίνονται προσαγωγές.
Όμως, η αιτία της απαγόρευσης ήταν η… συμπεριφορά των θεατών της ταινίας, οι οποίοι –κατά τους μάρτυρες αστυνομικούς- προέβαιναν σε εκδηλώσεις ανάρμοστες!
«Πετρέλαιο στη φωτιά», ήταν και η παρουσία του σκηνοθέτη του φιλμ Michael Wadleigh. Απαγορεύτηκε να μιλήσει για την ταινία του, αλλά τον σήκωσαν στα χέρια φωνάζοντας: «Γούντστοκ! Γούντστοκ!»…
Η ταινία απαγορεύτηκε επειδή «διαφθείρει τα ήθη των νέων». Όμως σε λίγες μέρες αίρεται η απαγόρευση, αλλά από την κόπια είχαν αφαιρεθεί σκηνές διαρκείας περίπου μιας ώρας!
Βάναυση
απαγόρευση
Ως επικίνδυνα «ανατρεπτική» θεωρήθηκε η ταινία του Stuart Hagmann «Φράουλες και αίμα», που προβλήθηκε στην Αθήνα (στον κινηματογράφο «Αελλώ»), μόνον για δύο μέρες! Τυχεροί όσοι είδαν την ταινία στη πρεμιέρα της, διότι η δεύτερη μέρα είχε και «ξύλο» από την αστυνομία!
Ο λόγος, επειδή το σενάριο επέτρεπε τους φοιτητές να έχουν απόψεις και το… χειρότερο φιλοξενούσε τραγούδια των Λένον, Κρόσμπυ και άλλων… «επικίνδυνων κομμουνιστών»!
Βέβαια, όλο και συνέβαιναν ευτράπελα σε προβολές ταινιών, ιδίως των «συνοδοιπόρων»  Βισκόντι, Μπέργκμαν, Μπουνιουέλ ή Φελίνι…
>>> Τα σαράντα χρόνια της επανάστασης των χαμένων ονείρων συμπληρώνονται αύριο και η εποχή της καταπίεσης του 1973, έρχεται να συναντηθεί με το σήμερα της αποσυμπίεσης ιδεών και προσδοκιών. Ένα ραντεβού με ταυτίσεις και συνταυτίσεις, αλλά χωρίς αποτέλεσμα, αφού κάθε εποχή έχει τη δική της άνοιξη και το δικό της φθινόπωρο. Γι’ αυτό ίσως οι επαναστάσεις δεν τελειώνουν ποτέ…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου