Σαλαμίνα, τα... ρέστα σου!

Ένα αξιόλογο ρεπορτάζ για τη Σαλαμίνα δημοσιεύτηκε προχθές (Δευτέρα 4/8) στον «Ελεύθερο Τύπο». Το ρεπορτάζ, που υπογράφει η συνάδελφος Κωνσταντίνα Γαρνέλη, είναι αρκετά κατατοπιστικό και γι’ αυτό με ένα κλικ ΕΔΩ, μπορείτε  έχετε το σχετικό απόκομμα από την εφημερίδα.

Στο τέλος του κομματιού, δημοσιεύεται ένα σημαντικό στοιχείο, το οποίο χρόνια τώρα περνάει «ντούκου», από υπευθύνους και επιβάτες...

Το ρεπορτάζ:

Πατρίδα του ομηρικού Αίαντα και του μεγάλου τραγικού Ευριπίδη, τόπος διαμονής και δημιουργίας του ποιητή Αγγελου Σικελιανού, φιλοξενίας του Γεωργίου Καραϊσκάκη και παγκοσμίως γνωστή για τη μεγαλύτερη ναυμαχία των αιώνων, η Σαλαμίνα αναζητεί την αναγνώριση της ιστορικότητάς της, έχοντας να επιλύσει πολλά από τα σύγχρονα προβλήματα.

Πέραμα, 10.30 το πρωί. Τα αυτοκίνητα κάνουν ουρά στα εκδοτήρια για να περάσουν απέναντι. «Η κίνηση κάθε χρόνο αυξάνεται όλο και περισσότερο. Πολλοί επιλέγουν να γίνουν από παραθεριστές μόνιμοι κάτοικοι», μας λέει ο κ. Γιώργος, μόνιμος κάτοικος Σαλαμίνας και ο ίδιος, ενώ η Χρυσαυγή Χρυσοχόου, υπάλληλος στα εκδοτήρια μας, αναλύει την κίνηση σε αριθμούς: «Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, στο οκτάωρο περνούν 3.500 αυτοκίνητα και γίνονται περίπου 30 δρομολόγια (ανά 15’). Τα φεριμπότ φεύγουν κι έρχονται γεμάτα. Το χειμώνα η ημερήσια κίνηση είναι γύρω στα 1.200 αυτοκίνητα».

Επιβιβαζόμαστε στο καράβι. «Να έφτιαχναν μια γέφυρα» ακούω έναν κύριο να λέει. Πιάνουμε την κουβέντα. «Αλλοι θέλουν να γίνει κι άλλοι δεν θέλουν» μας εξηγεί, κάνοντάς μας και μια μικρή ξενάγηση. «Ευτυχώς η συγκοινωνία είναι τακτική. Φεύγει καράβι και από τον Πειραιά και από τη Νέα Πέραμο. Δεξιά βλέπετε το ναύσταθμο κι αριστερά τη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη. Δεν είναι ωραία η εικόνα αλλά η Σαλαμίνα έχει πολλές ομορφιές. Δυστυχώς, όμως, οι περισσότεροι την ξέρουν για την Ψυττάλεια, τα λύματα και τον ΟΛΠ παρά για την ιστορία της».

Κατά τους θερινούς μήνες, τα τελευταία χρόνια η Σαλαμίνα είναι… trendy. Στο πιο κοντινό νησί του Σαρωνικού από την Αττική, τα εξοχικά ανοίγουν καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού και μετατρέπονται σε μόνιμη κατοικία. «Το νησί έχει μεγάλη κίνηση και συνεχή ανάπτυξη. Είναι μια διαχρονική διαδικασία» μας λέει ο δήμαρχος Αμπελακίων Μάριος Τραυλός και συνεχίζει: «Ο κόσμος που έρχεται στο νησί προέρχεται από φτωχά βαλάντια κι αν κάποιοι πήγαιναν στη… Μύκονο, τώρα που το οικονομικό πρόβλημα είναι έντονο έρχονται στη Σαλαμίνα. Στην απογραφή του 2001 ήμασταν 8.000 οι μόνιμοι κάτοικοι και τώρα φτάνουμε τους 20.000, συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που έρχονται το καλοκαίρι. Οπως καταλαβαίνετε αυτή η πληθυσμιακή έκρηξη το καλοκαίρι δημιουργεί πολλά προβλήματα διότι δεν υπάρχουν οι ανάλογες υποδομές. Ούτε αποχέτευση δεν έχουμε. Τώρα προχωρά η διαδικασία κατασκευής αποχέτευσης στη Σαλαμίνα».

Σύμφωνα με τον κ. Τραυλό, με την οικοδομική συμφόρηση στην Αττική και τα πολύ υψηλά ενοίκια, η Σαλαμίνα αποτελεί ακόμη διέξοδο. Η αξία της γης σε κάποιες περιοχές έχει αυξηθεί σημαντικά, αλλά υπάρχουν ακόμη ευκαιρίες.

Οι περισσότεροι «θερινοί έποικοι» του νησιού προέρχονταν από περιοχές όπως ο Κορυδαλλός, το Κερατσίνι, η Νίκαια και το Πέραμα. Σήμερα, όπως μας εξηγεί ο δήμαρχος Σαλαμίνας, Σπύρος Σοφράς, «έρχεται κόσμος και από το Περιστέρι, την Ηλιούπολη, τη Δάφνη, την Καλλιθέα, τη Νέα Σμύρνη. Η Σαλαμίνα αποτέλεσε μια οικονομική διέξοδο για κατοίκους του Λεκανοπεδίου. Μόνο τα έξοδα μεταφοράς να βάλετε, αν μη τι άλλο, είναι μια οικονομική απόδραση (οδηγός και αυτοκίνητο από το Πέραμα κοστίζει 5,40 ευρώ και 0,80 ευρώ το άτομο το εισιτήριο)».

Η οικοδομική ανάπτυξη, η ένταξη νέων οικιστικών περιοχών στο σχέδιο πόλης και η ανάγκη για δημιουργία υποδομών

Τα τελευταία χρόνια πολλές από τις εξοχικές κατοικίες μετατράπηκαν κυριολεκτικά σε μόνιμες. Ο δήμαρχος Σαλαμίνας Σπύρος Σοφράς τονίζει ότι: «Σε αυτό συνέβαλε η οικονομική δυσκολία του κόσμου. Ηρθαν άνθρωποι που έμεναν σε ενοίκιο κι εδώ είχαν ένα εξοχικό ή γονείς που παραχώρησαν την κύρια κατοικία στο παιδί τους και μεταστεγάστηκαν στο εξοχικό. Οικιστικά, όμως, η ανάπτυξη των περιοχών αυτών δεν γίνεται έτσι. Η πρώτη κατοικία έχει άλλες δομές, ανάγκες και απαιτήσεις για να εξυπηρετήσει τους κατοίκους. Εχει ανάγκη από σχολεία, παιδικές χαρές, χώρους αναψυχής. Ηδη στο σχέδιο πόλης έχουν ενταχθεί οικιστικές περιοχές κι αρχίζουμε να δημιουργούμε τις υποδομές».

Ο Δήμος Σαλαμίνας καλύπτει το 85% και σε έκταση και στο σύνολο του πληθυσμού του νησιού. Στην απογραφή του 2001 καταγράφηκε με 32.000 κατοίκους.

Αυτή τη στιγμή, έχει, σύμφωνα με το δήμαρχο, 65.000-75.000 μόνιμους κατοίκους και το καλοκαίρι περί τους 250.000-280.000 κατοίκους. «Παρότι αυτή η μέτρηση δεν μπορεί να καταγραφεί, είναι ενδεικτική από τον όγκο των απορριμμάτων που μαζεύουμε καθημερινά. Στατιστικά κάθε κάτοικος παράγει ένα κιλό σκουπίδια την ημέρα». Η Σαλαμίνα έχει τρία μεγάλα αστικά κέντρα, τα Παλούκια, τη Σαλαμίνα ή Κούλουρη που είναι η πρωτεύουσα του νησιού, το Αιάντειο και περίπου 20 διάσπαρτους οικισμούς. Παρότι σε όλους τους οδικούς άξονες των δύο δήμων δεν υπάρχει ακατοίκητη περιοχή και η οικιστική ανάπτυξη είναι μεγάλη, το πρόβλημα της ανεργίας είναι έντονο. Οι περισσότεροι κάτοικοι αναγκάζονται να φεύγουν καθημερινά από το νησί καθώς εργάζονται κυρίως στον Πειραιά. Το γεγονός επιβεβαιώνει και ο δήμαρχος Αμπελακίων Μάριος Τραυλός: «Η ανεργία είναι τεράστια. Δεν υπάρχουν επιχειρήσεις κι αυτές που υπάρχουν δεν πάνε καλά», ενώ ο κ. Σοφράς επισημαίνει: «Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά μας. Μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί η κατάλληλη υποδομή έτσι ώστε να δημιουργηθούν μονάδες απασχόλησης, έστω κι αν αυτές είναι μονάδες τουριστικές». Η Σαλαμίνα, παρά τη μεγάλη οικιστική ανάπτυξη από παραθεριστές εξοχικών κατοικιών, είναι το νησί με τη μικρότερη επισκεψιμότητα σε τουρίστες.

Ο δήμαρχος Σαλαμίνας επισημαίνει ότι: «Το νησί δεν έχει ενταχθεί σε ζώνη τουριστικής ανάπτυξης. Το έχουν δει ως το τελευταίο σημείο του Πειραιά παρόλο που είναι το ιστορικότερο νησί της Ελλάδας. Η Σαλαμίνα πρέπει να αναπτυχθεί τουριστικά, γεγονός το οποίο δεν έχει γίνει. Το γενικό πολεοδομικό σχέδιο δεν επιτρέπει τη δημιουργία τέτοιων μονάδων αλλά θα πάμε σε αναθεώρηση».

Ο Δήμος Αμπελακίων με τη σειρά του ζητεί τη μετονομασία του προκειμένου να αναδείξει την ιστορικότητά του. Οπως μας λέει ο κ. Τραυλός: «Ο Δήμος Αμπελακίων είναι η παλιά πόλη της αρχαίας Σαλαμίνας. Είναι ιστορικός και προστατευόμενος χώρος. Δώσαμε τις εξής πιθανές ονομασίες: Δήμος Αρχαίας Σαλαμίνας-Αμπελακίων. Δήμος Σαλαμινομάχων-Αμπελακίων, Ιστορικός Δήμος Αμπελακίων-Σαλαμινομάχων.

Μας απέρριψαν το αίτημα γιατί δεν καταλήξαμε σε μία, λες και μας το ζήτησαν, από μια επιτροπή, που συνεδρίασε εκτός ημερησίας διάταξης. Αυτό δείχνει την απαξίωση στην ιστορία μας και στον πολιτισμό μας. Έχουμε, όμως, επανέλθει».

*** Ανατρέξτε στο ρεπορτάζ, δείτε τον αριθμό επιβατών που διακινείται και λογαριάστε πόσα μπορεί να βγάζει κάποιο ταμείο όταν στα ρέστα κατακρατώντα μερικά λεπτά... Αυτά.