Η χρεωκοπία των «μετρήσεων»

Του

Δημήτρη Κωνσταντάρα

Ανήκω στην κατηγορία των έντονα «σκεπτικιστών» των κάθε είδους μετρήσεων. Των τρόπων δηλαδή, των μεθόδων καταγραφής της προτίμησης ακροατών ραδιοφωνικών σταθμών και τηλεθεατών. Και τα αντιμετωπίζω όλα αυτά με αμφισβήτηση και πικρό «χαμόγελο» από τότε που άρχισαν να εφαρμόζονται στην ελληνική πραγματικότητα, από τα μέσα του 1987 όταν οι άνθρωποι του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης στην Ελλάδα γνωρίστηκαν με εταιρείες και μεθόδους που εφεύραν, ενδεχομένως και «κατασκεύασαν» οι Αμερικανοί «wizards» των media, οι μάγοι δηλαδή των αριθμών που μέσα από μετρήσεις, ταυτοποιούσαν ανθρώπους και συναισθήματα με νούμερα και έβγαζαν μέσους όρους και ποσοστά. 

Ήταν σαφές τι επεδίωκαν οι πρώτοι αμερικάνοι «μάγοι» μέτρησης ακροαματικότητας και τηλεθέασης: Να ελέγξουν το είδος του εκπεμπόμενου προιόντος, να κατευθύνουν εκεί που τους συνέφερε την πληρωμένη διαφήμιση και να προετοιμάσουν το έδαφος για την πλήρη εξαφάνιση της έννοιας του «δημιουργού».

Όχι, ο σκηνοθέτης, ο συγγραφέας, ο παρουσιαστής, ο δημοσιογράφος, ο ηθοποιός, ο συντελεστής ενός ραδιοφωνικού, ενός τηλεοπτικού προγράμματος ΔΕΝ ΗΞΕΡΕ τι ήθελε ο κόσμος και τι του άρεσε. Θα του το έλεγε ΑΥΤΟΣ. Ο ΜΑΓΟΣ. Αλλά τι θα του έλεγε; Μπας και ήξερε; Όχι βέβαια. Θα το αποφάσιζαν οι επιχειρήσεις, τα προιόντα που θα διαφημίζονταν στα «επιτυχημένα» προγράμματα. Και θα ήταν «επιτυχημένα» διότι θα είχαν πολλή διαφήμιση. Και θα είχαν πολύ διαφήμιση επειδή θα άρεσαν στον περισσότερο κόσμο. Και θα άρεσαν σε περισσότερο κόσμο επειδή έτσι θα έλεγαν οι μετρήσεις. Να συνεχίσω; Νομίζω ότι την πήρατε την εικόνα. Οι αμερικάνοι ήταν πάντοτε μάγοι του «φαίνεσθαι». Της εικονικής πραγματικότητας. Κατασκεύαζαν την εικόνα για την οποία είχαν προετοιμάσει τον κόσμο. Το ραδιόφωνο και η τηλεόραση δεν θα έβγαινε από το πλάνο. Αλίμονο. Αφού οι wizards ήξεραν τι άρεσε στον κόσμο και οι εταιρείες ήθελαν να διαφημιστούν στα προγράμματα που άρεσαν στον κόσμο, γιατί να μην κατασκευάζουν ΑΥΤΟΙ και τα προγράμματα;

Και το ραδιόφωνο και η τηλεόραση έφυγαν από τα χέρια των δημιουργών. Και έπεσαν στα χέρια των «χειριστών». Το ποιοι είναι αυτοί στην ελληνική πραγματικότητα, νομίζω ότι αρχίσατε πια και το καταλαβαίνετε.

Ο πολύς κόσμος άργησε να το πάρει χαμπάρι. Και πολύ πρόσφατα, ήρθε και το internet προβάλει μια καινούργια μορφή έκφρασης, δημιουργίας, ελευθερίας λόγου και σκέψης. Μέχρι που άρχισαν οι μετρήσεις ΚΑΙ στο Internet. Και εκεί, οι άνθρωποι που διερρήγνυαν τα ιμάτιά τους για την ελευθερία και την ανεξαρτησία του διαδικτύου , ευτυχώς δεν άργησαν να καταλάβουν αυτό άλλοι, χρόνια τώρα, αρνούνταν να καταλάβουν.

Διάβασα σ΄ ένα απ΄ τα πιο πετυχημένα ελληνικά blogs την παραδοχή της κατάρρευσης του μύθου των μετρήσεων. Οι ίδιοι οι πετυχημένοι bloggers παραδέχονται: 

«Το διαδεδομένο σύστημα μέτρησης της επισκεψιμότητας, «τάδε» δίνει τελείως λανθασμένα αποτελέσματα. Είναι ένα σύστημα μέτρησης της επισκεψιμότητας ενός ιστοτόπου, που υποτίθεται ότι ταξινομεί τις ιστοσελίδες παγκοσμίως ανάλογα με την επισκεψιμότητά τους. Επειδή είναι ένας από τους ελάχιστους τρόπους με τον οποίο μετριέται η επισκεψιμότητα στο Internet, του δίνουν σημασία εκείνοι που χρηματοδοτούν τις ιστοσελίδες, δηλαδή οι διαφημιζόμενοι σ’ αυτές. Είναι απόλυτα αναξιόπιστο… κάνει κακό σε ορισμένες επιτυχημένες ιστοσελίδες ενώ ανεβάζει άλλες που δεν έχουν την ανάλογη επισκεψιμότητα. Ευνοεί με απόλυτο τρόπο τις ιστοσελίδες μεγάλων εταιριών, και θάβει τις ιστοσελίδες των προσεκτικών χρηστών…». Θέλετε περισσότερα; Press-gr.blogspot.com και www.antidogma.gr.