Στις αγέλες δεν χωράνε διαφοροποιήσεις...

Του 

Τάκη Λάτα

Αν επιχειρήσουμε να συμπυκνώσουμε σε μια φράση τη παθογένεια η οποία τρέφει τα περισσότερα δεινά στη χώρα μας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτή (ίσως) οφείλεται στην αδυναμία των περισσότερων να ξεφύγουν από τη μανιχαϊστική προσέγγιση αυτών που συμβαίνουν γύρω μας που πρώτο εισήγαγε το... ποδόσφαιρο στη ζωή μας: Στο ποδόσφαιρο δεν επιτρέπεται να πείς "Είμαι Ολυμπιακός, αλλά μου αρέσει και ο Παναθηναϊκός όταν παίζει και ο τάδε παίκτης", ή "είμαι ΑΕΚτζής, αλλά στα διεθνή ματς υποστηρίζω τον ΠΑΟΚ"! Αν το πείς αυτό, εκτός από αντικείμενο χλεύης, θα κινδυνεύσει και η... ζωή σου! Γιατί; Μα διότι στους χώρους αυτούς ή ταυτίζεσαι απόλυτα με μια ομάδα ανθρώπων ή, αν διαφοροποιηθείς έστω και ελάχιστα, είσαι εχθρός! 
Αυτός ο τρόπος προσέγγισης έχει μεγάλη επιτυχία στις πιο αμόρφωτες μάζες. Σε εκείνους τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη την αγέλη για να αισθανθούν δυνατοί, ή, τουλάχιστον, υπαρκτοί. Χωρίς τη φανατική αγέλη δίπλα τους αισθάνονται απροστάτευτοι και δίχως ταυτότητα. Όταν ενσωματώνονται στην αγέλη βρίσκουν ταυτότητα, δύναμη και υπόσταση. 

Αυτό το διαπίστωσε και ο πλέον αφελής και ανυποψίαστος στις πρόσφατες αποκαλύψεις για τη δράση της Χρυσής Αυγής. Το κάθε μέλος της κατά μόνας ήταν δειλός και... κρυφός. Με την αγέλη του γινόταν αδίστακτος φονιάς.

Πού λοιπόν είναι η... είδηση; Μα ακριβώς στο ότι η πρωτόγονη αυτή ανάγκη που βασίζεται στη δύναμη του μανιχαϊσμού (είτε μαύρο θα είναι κάτι, είτε άσπρο, αποκλειομένων όλων των ενδιάμεσων αποχρώσεων) αγκαλιάζει ευρύτερα κομμάτια πληθυσμού που αποφεύγουμε να δούμε, γιατί μέσα σ' αυτά ίσως διακρίνουμε και τον εαυτό μας! Όταν ομαδικά οι οπαδοί π.χ. του ΠΑΣΟΚ αντιπαθούν κάθε τι συριζαϊκό, ακόμα και αν κάποιο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ πεί κάτι δημοκρατικά αυτονόητο, ή όταν οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ σιχαίνονται και χλευάζουν κάποιον π.χ. δημοσιογράφο επειδή έχει κομματικά προγραφεί, αδυνατώντας να κρίνουν απομονωμένα ένα κείμενο του που, ενδεχομένως, συμφωνεί με τα πιστεύω τους, εκείνο που αποδεικνύεται είναι η επικάλυψη του ειδικότερου (προσωπική στάση, κείμενο κλπ) από το γενικότερο ("είναι δημαγωγός", "είναι μνημονιακός" κ.ο.κ.). 

Δεν είναι τυχαίο πως αν βρεθείς με κάποιους που δεν σε γνωρίζουν και αρχίσετε να μιλάτε πολιτικά, ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΝ να πάρουν θέση πάνω σε αυτά που λες γιατί δεν ξέρουν... πού είσαι πολιτικά ενταγμένος! Δεν μπορούν να ρισκάρουν να πάρουν θέση πάνω στο ειδικό θέμα που θίγεις, όχι μόνο γιατί η επί της ουσίας συζήτηση είναι δύσκολη, αλλά επίσης γιατί αν "αποδειχθεί" ότι ανήκεις σε άλλο κόμμα θα αισθανθούν ότι προδίδουν τη δική τους αγέλη και θα εκτεθούν ανεπανόρθωτα στα μάτια των υπολοίπων! 
Αν όμως διακρίνουν κάποιον "αναγνωρίσιμο" δικό τους να σε χτυπάει φιλικά στη πλάτη και να σου λέει "καλώς τον Τάκη, κατέβηκες επιτέλους και από τα μέρη μας", ή τους ψιθυρίσει ο "σηματοδότης σύντροφος" πως ο "ξένος" είναι "δικός τους", τότε όχι μόνο θα συμφωνεί με οτιδήποτε λες, ανεξάρτητα τι μπαρούφα λες, αλλά θα θωρακιστεί έναντι των υπολοίπων για να μπορεί να τους χλευάζει, πολεμάει και αντικρούει πιο φανατικά, πιο επίμονα και, κατ' αυτόν, πιο αποτελεσματικά.
Κι αυτό γιατί θα νιώθει πως μαζί με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της αγέλης του, θα δίνει και εξετάσεις ευπιστίας στα μάτια των "δικών του" συναγωνιστών. Και μια λεπτομέρεια: Όσο δεν ξέρει πού ακριβώς εντάσσεσαι, αποφεύγει να σε κοιτάξει στα μάτια και να σου απαντήσει σε οτιδήποτε τον ρωτάς! Όταν η "ταυτοποίηση" γίνει, θα σηκώσει αυτόματα την ένταση της φωνής του επαναλαμβάνοντας στους "αντιπάλους" ότι λες, αλλά και για να σου θυμίσει πως αν χρειαστεί στήριξη θα πρέπει να του τη παράσχεις, όπως κάνει και αυτός.

Προσέξτε πως σε όλα τα "καυτά" θέματα της επικαιρότητας οι περισσότεροι αποφεύγουν -και αδυνατούν, φυσικά- να πάρουν θέση επί της ουσίας: Χωρίζουν τη κοινωνία σε Μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς και οι ανήκοντες στη πρώτη ομάδα υποστηρίζουν μανιωδώς οτιδήποτε "ταυτίζεται" (έστω και από λάθος) με Μνημονιακή επιταγή, έστω και αν αυτό σηματοδοτεί θάνατο για κάποιον αδύναμο, ενώ οι ανήκοντες στη δεύτερη ομάδα αντιστρατεύονται και πολεμάνε φανατικά οτιδήποτε αναφέρεται ή εκπορεύεται από το Μνημόνιο (έστω και αν απλά το υποθέτουν), ακόμα και αν αυτό είναι η φορολόγηση των καυσίμων των θαλαμηγών των πλουσίων Ελλήνων που δηλώνουν τα σκάφη τους ως επαγγελματικά και πάνε τσάρκες στη Μύκονο με τσούρμα γκόμενες!
Ένα άλλο θέμα είναι αυτό της μετανάστευσης και λαθρομετανάστευσης: Οι ακροδεξιοί μισούν κάθε τι το ξένο. Η πολεμική τους κατά των ΛΑΘΡΟμεταναστών και η επίκληση των νόμων είναι απολύτως υποκριτική, γιατί πίσω της κρύβεται η αμηχανία και το μίσος προς οτιδήποτε "ξένο" και διαφορετικό. Οτιδήποτε αλλόθρησκο (γιατί "ο Χριστιανισμός είναι η μόνη αληθινή θρησκεία"), οτιδήποτε αλλοεθνές (γιατί "ο Έλληνας είναι περιούσιος λαός") και οτιδήποτε αλλόφυλο (γιατί "οι μαύροι, όπως και να το κάνουμε, είναι κατώτερα όντα").
Θέλοντας να αντικρούσουν τις αυτονόητες ναζιστικές βλακείες των πρώτων, έρχονται οι αριστεροί ή οι "αριστερίζοντες" και, κλείνοντας ΚΑΙ ΑΥΤΟΙ τα παράθυρα της λογικής, υποστηρίζουν λίγο πολύ πως... 3 δισεκατομμύρια φτωχών ανθρώπων όλης της Γης είναι ευπρόσδεκτοι στην Ελλάδα, αφού όλοι οι εργάτες και οι κατατρεγμένοι είναι αδέλφια μας".
Το να συζητήσουν επί της ουσίας για κάποιον έλεγχο των μετακινήσεων των πληθυσμών (που πάντα συνέβαιναν σ' αυτό το κόσμο (δεν γνωρίζω τι συμβαίνει στο Άλφα του Κενταύρου) είναι απαράδεκτο, γιατί τη συζήτηση αυτή τη ταυτίζουν με "νερό στο κρασί" του πολέμου κατά του ρατσισμού! Γιατί ταυτίζουν την αντιρατσιστική θέση τους με την... υποστήριξη της ασύδοτης εισόδου λαθρομεταναστών που ούτε αυτούς συμφέρει, ούτε τη χώρα αποδοχής.
Δεν είναι τυχαίο πως όσα φρέσκα και ανοιχτόμυαλα παιδιά έλθουν σε επαφή με ανθρώπους άλλης θρησκείας και χρώματος επιδερμίδας βγαίνουν και λένε "βρε παιδιά... και αυτοί άνθρωποι είναι σαν κι εμάς"! Αυτό συμβαίνει γιατί η διαπίστωση του αυτονόητου (πως ΦΥΣΙΚΑ και αυτοί άνθρωποι είναι, ακριβώς σαν κι εμάς) απαντάει στη νεοναζιστική ανοησία περί... ανισότητας! Έτσι περιορίζεται ο (δήθεν) διάλογος στις αυτονόηττες διαπιστώσεις (αφού το άσπρο θέλει να αντιμετωπίσει το μαύρο) και καταργείται κάθε δυνατότητα επί της ουσίας συζήτηση: Πως μπορούμε να στηρίξουμε τους φτωχούς και απελπισμένους του κόσμου, τι πρέπει να κάνει ο δυτικός κόσμος έναντι αυτού του φαινομένου, πόσο ανθρώπινη είναι η ύψωση τειχών, αντί η ουσιαστικές ενέργειες για εξάλειψη των λόγων που ωθεί αυτούς τους ανθρώπους μακριά από τις εστίες του κ.ο.κ. 

Η δυσανεξία έναντι του "ξένου" απαντάται παντού: Ο πατέρας μας που έχει σκοτώσει παιδιά είναι καλύτερος από τον γείτονα που έχει πάρει νόμπελ, γιατί οπ πρώτος είναι πατέρας ΜΑΣ ενώ ο απέναντι δεν είναι. Ο ξάδελφος που μπορεί να είναι παιδεραστής είναι υποστηρίξιμος έναντι του άλλου νεαρού που είναι υπόδειγμα ανθρώπου, γιατί απλά... πρώτος είναι ξάδελφος μας, δηλαδή ανήκει στην ίδια αγέλη! Το παιδί του άλλου σχολείου είναι ξένο, ενώ αυτό του δικού μας σχολείου είναι "δικό μας".
Όταν όμως το παιδί του δικού μας σχολείου που είναι αριστούχο και θα πρέπει να κρατήσει τη σημαία στη παρέλαση είναι αλβανικής καταγωγής, αυτόματα μπαίνει πάνω η αγέλη των "Ελλήνων" έναντι των ξένων και του αρνούμαστε να σηκώσει τη σημαία! Αν όμως τσακωθούν οι Ολυμπιακοί με τους Παναθηναϊκούς και το αλβανάκι τυχαίνει να υποστηρίζει την ίδια ομάδα με εμάς, ξεχνιέται ο διαχωρισμός των αγελών βάσει εθνικότητας και σχηματίζονται οι αγέλες βάσει ποδοσφαιρικών προτιμήσεων και το ελληνάκι μάχεται δίπλα με το αλβανάκι κατά των "άλλων".
Στις αγέλες δεν χωράνε συζητήσεις, διαφοροποιήσεις, χρώματα και αποχρώσεις, γιατί στηρίζονται πάνω στη μανιχαϊστική αντίληψη "ο δικός μας είναι αδελφός και ο άλλος είναι εχθρός". Μόνο έτσι υπάρχει επαρκής συνεννόηση μεταξύ των μελών και μόνο αυτοί οι κώδικες είναι κατανοητοί. Τα υπόλοιπα μπερδεύουν και διαλύουν την αγέλη.
Επειδή, ακριβώς, μόνο τα αμόρφωτα άτομα δεν αντιλαμβάνονται πως οι ανθρώπινες κοινωνίες συνίστανται από συνθέσεις πολλών γνωμών και αποχρώσεων, γι αυτό τις αγέλες τις σχηματίζουν μόνο αυτοί. Ανεξαρτήτως χώρου και προσποιητών πολιτικών προτιμήσεων.
Οι πιο μορφωμένοι κρατιούνται μακριά. Απλά, βλέποντας πως οι επί της ουσίας διαφοροποιήσεις τους μπορούν να αποβούν... επικίνδυνες για αυτούς έναντι των αγελαίων συνανθρώπων τους, γι αυτό πολύ συχνά αποφεύγουν να δράσουν, αφήνοντας τον έλεγχο της κατάστασης στους πιο αμόρφωτους, κουτούς, φανατικούς και, γι αυτό ακριβώς, και επικίνδυνους!