Τι ρόλο έπαιξε -και παίζει- το Δ.Ν.Τ. ως ρυθμιστής της «ελληνικής τραγωδίας»

Του 

Δημήτρη 

Κωνσταντάρα

Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν το… πολυσυμπαθούσα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο από τότε που διάβασα το ρόλο που είχε αναλάβει να παίξει –από τις αρχές της δεκαετίας του 1990- στις οικονομίες του Ευρωπαϊκού Νότου και της Λατινικής Αμερικής.

Φυσικά, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου και η παρέα του αποφάσισε να «μας» παραδώσει στο Δ.Ν.Τ., δεν …με ρώτησε. Ούτε εμένα, ούτε τους πολλούς ειδικούς, τους πολλαπλά πιο ενημερωμένους από εμένα για το τι μας περίμενε.

Και το χειρότερο: Αν και τόσοι πολλοί ειδικοί γνώριζαν, ουδείς μίλησε. Τουλάχιστον εγκαίρως.

Όπως αποκαλύπτεται τις τελευταίες εβδομάδες, το ΔΝΤ ασφαλώς και ήξερε από το 2010 πως το ελληνικό «πακέτο» ήταν χωρίς αμφιβολία «καταδικασμένο» σε πλήρη αποτυχία. Το χρήμα, δεν έχει… χρώμα. Το είχαμε βέβαια ξανακούσει το γεγονός αλλά ήταν σημαντικό ότι το έφερνε ως βέβαιο στο φως της δημοσιότητας η «Wall Street Journal». Έστω και με πολύ μεγάλη καθυστέρηση. Τώρα δηλαδή που η «ζημιά» έχει γίνει και που διάφοροι οικονομικοί εγκέφαλοι θέλουν να ξεπλύνουν τα χέρια τους.

Σοβαρή εφημερίδα η Wall Street Journal, Αμερικανικών οικονομικών και τραπεζικών συμφερόντων αλλά το ότι δημοσιοποίησε απόρρητα έγγραφα με έντονες αντιδράσεις μελών του ΔΝΤ και εσωτερικές διαφωνίες στους κόλπους του αναφορικά με το πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας, αποδεικνύει ότι τόσο η κυβέρνηση Παπανδρέου, όσο και ο κύριος Παπαδήμος ήξεραν πολλά .

Όπως ανέφερε η εφημερίδα, το ΔΝΤ πίστευε πως το πρόγραμμα που τελικώς εγκρίθηκε για την χρηματοδοτική στήριξη της Ελλάδας το 2010 ήταν εκ προοιμίου «καταδικασμένο» να μην πετύχει και επιπρόσθετα θα βάραινε υπερβολικά τους Έλληνες πολίτες χωρίς ουσιαστικά οφέλη. Ωστόσο το στήριξαν . Και το εντυπωσιακότερο; Το Δ.Ν.Τ. φάνηκε πολιτικά αδύναμο και υπέκυψε στις σφοδρές πιέσεις των Ευρωπαίων και δη των Γερμανών.

Λίγες ώρες μετά την αποκάλυψη της αμερικανικής εφημερίδας, το Γραφείο Προϋπολογισμού της ελληνικής Βουλής μας «ενημέρωνε» ότι η χώρα θα «πνίγεται» από το χρέος έως το 2020 με πραγματικά δραματικές προβλέψεις για την πορεία του δημοσίου χρέους μας.

 Η Έκθεση του Γραφείου της Βουλής έλεγε ότι από το β’ εξάμηνο 2014 οι πόροι που θα διαθέτει η χώρα δεν θα επαρκούν για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις προς πληρωμή των τόκων για τα δάνεια που έχει λάβει η Ελλάδα.

Ειδικότερα, δεν θα επαρκεί το πρωτογενές πλεόνασμα (=περίσσευμα φόρων πάνω από τις δαπάνες) για την πληρωμή των τόκων. Κάπως απλά, η διαφορά μεταξύ τόκων και πρωτογενούς πλεονάσματος είναι το "δημοσιονομικό κενό".

Επίσημα το "δημοσιονομικό κενό" υπολογίζεται με βάση την τρέχουσα πολιτική προσαρμογής. Αν η τελευταία αλλάξει, πχ αν αυξηθούν οι κοινωνικές δαπάνες, τότε το κενό γίνεται μεγαλύτερο και μαζί του οι δανειακές ανάγκες. Το ίδιο ισχύει αν υπάρξει υστέρηση των φορολογικών εσόδων.

Κατά περίεργη συγκυρία, την ίδια μέρα, έκθεση του Δ.Ν.Τ. προέβλεπε ένα "δημοσιονομικό κενό" 4,4 δισ. ευρώ προς τα τέλη 2014 και επιπλέον 6,5 δισ. ευρώ το 2015, συνολικά 11 δισ. ευρώ». Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, «η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί ότι το κενό είναι μικρότερο, ελπίζοντας ότι θα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 2,83 δισ. ευρώ. Όπως και να διαμορφωθεί τελικά, το "κενό" θα πρέπει να καλυφθεί, με νέο δανεισμό και νέα μέτρα. Υπενθυμίζω ότι η κυβέρνηση αποκλείει νέα μέτρα.

Όπως επισημαίνεται στην ίδια έκθεση, «μια συμφωνία για νέα δάνεια στήριξης ή και άλλες διευκολύνσεις (μείωση επιτοκίων κλπ) είναι η πιθανότερη λύση με τα σημερινά δεδομένα. Η ελληνική πλευρά εξετάζει το ενδεχόμενο να καλύψει μέρος του δημοσιονομικού κενού με διάφορους τρόπους εκτός δανεισμού από τους εταίρους, ένας από τους οποίους είναι η προσφυγή στις "αγορές". Η τρόικα για τους δικούς της λόγους την παρακινεί προς αυτή την κατεύθυνση».

Ωστόσο, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, εκτιμά ότι «μια νέα δανειακή σύμβαση για το κλείσιμο του δημοσιονομικού κενού δίνει μόνον προσωρινή λύση για ένα- δύο χρόνια» και λαμβάνει ως βασική παραδοχή ότι «το χρέος δεν πρόκειται να τεθεί σε τροχιά μείωσης και να γίνει "βιώσιμο" ως το 2020 ή 2022 αποκλειστικά με εθνικές προσπάθειες αποταμίευσης , χωρίς οποιαδήποτε αναδιάρθρωση (=νέο "κούρεμα") ή και αναδιάταξη (=επιμήκυνση των περιόδων αποπληρωμής χρεών) και άλλες διευκολύνσεις».

Κι άλλη «σύμπτωση»: Σχεδόν ταυτόχρονα, η Κριστίν Λαγκάρντ, γενική διευθύντρια του Δ.Ν.Τ. δήλωνε πως επικεντρώνει την προσοχή της στην ανάγκη βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και τις διαβουλεύσεις μεταξύ της τρόικας και της ελληνικής κυβέρνησης, Η Λαγκάρντ δεν έκανε λόγο για νέα οριζόντια μέτρα στην Ελλάδα, και πρόσθετε ότι μια τέτοια συζήτηση είναι πρόωρη καθώς πρώτα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος τονίζοντας μάλιστα πως στο τέλος του μήνα η αποστολή θα επιστρέψει στην Αθήνα.

Η ίδια αναφέρθηκε και στην έκθεση του ΔΝΤ, που επανέφερε το θέμα νέου "κουρέματος" τονίζοντας πως δεν θα προταθούν οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις και υπογράμμισε πως η εν λόγω έκθεση κάνει λόγο για δημοσιονομικό κενό ίσο με το 3,5% του ΑΕΠ έως το 2016.

Ποιος να πιστέψει ποιον και γιατί άραγε;